Yoga Sūtras
Aforismos sobre Yoga de Patañjali
Inicio-Home
| Āsanas | Prāṇāyāma | Meditación | YOGA SŪTRAS | Darśana
Samādhi Pāda | Sādhana
Pāda | VIBHŪTI
PĀDA | Kaivalya Pāda | Vocabulario | Bibliografía
Actualizado:
abril 2024
Pātañjalayogaśāstra
(prātibhād vā sarvam)
154. O todo conocimiento, de similar
naturaleza a los anteriores, mediante saṃyama
en el proceso de iluminación espontánea. El conocimiento sobrenatural denominado iluminación
espontánea asiste al yogui y constituye la
primera fase del conocimiento nacido del discernimiento, como el resplandor del
sol que anuncia el alba. A partir de él, el yogui lo comprende todo, es decir,
a partir del surgimiento de este conocimiento.
प्रातिभाद्वा सर्वम्॥३३॥
prātibhād vā sarvam ||33||
O todo conocimiento [de similar
naturaleza a los anteriores], mediante [la contemplación en el proceso de]
iluminación espontánea
(Traducción propia)
(Otras traducciones)
Vyaas Houston |
A partir de prātibha–destello
de iluminación, todo el conocimiento |
Georg Feuerstein |
O a través de un destello-de-iluminación (prātibhā) [el yogui adquiere
conocimiento sobre] todo |
Christopher Chapple y Yogi Ananda
Viraj |
O, todo a partir de la intuición |
P. V. Karambelkar |
O, a través (de la práctica de saṃyama) dirigido a prātibhā
(=potencialidad de inspiración intuitiva) (se alcanza conocimiento de) todo |
James Haughton Woods |
O, como resultado de la vivacidad, el yogui lo discierne
todo |
61. Phulgenda Sinha |
(Como continuación del Sūtra anterior, éste dice)
o, debido al conocimiento de sí mismo adquirido, el practicante es capaz de
conocerlo todo |
Emilio García Buendía |
O por la intuición, todo |
Oscar Pujol |
O con el de la intuición, la omnisciencia |
Chip Hartranft |
Todos estos logros también pueden alcanzarse en un
ramalazo de espontánea iluminación |
Vocabulario
prātibhād
vā sarvam
vā (o) sarvam (todo) prātibhād (mediante la iluminación espontánea)
prātibha (prātibhād): (m, abl, sg)
mediante la iluminación espontánea, a partir de la intuición, con el
conocimiento instantáneo (sin el concurso de pramāṇa),
a través de un atisbo de iluminación, mediante el conocimiento liberador (tārakajñāna).
vā: o bien, o, opcionalmente,
también.
—El
significado completo de la palabra va en este caso es el siguiente: “¿Cuánto tiempo voy a seguir enumerando saṃyamas similares y sus correspondientes
vibhūtis? Los
resumiré aquí en este sūtra”. Por tanto, en este sūtra Patañjali está indicando un saṃyama que permitirá conocer todos los
objetos, sean los que sean. Considerando la posición del sūtra, este “todos” debe entenderse como “todos los objetos
de similar naturaleza a los tratados anteriormente”
(Karambelkar, Dr. P.V. “Pātañjala Yoga
Sūtra”, pag. 433).
sarva
(sarvaṃ): (n, nom, sg) todo, cada uno, entero, completo.
Otras
variaciones del texto original:
prātibhād
vā sarvam sarva-nimittānapekṣam
Vyāsa — Yoga-Bhāṣya (s. V.)
3.33(154): prātibhaṃ
nāma tārakam |
tad-vivekajasya jñānasya pūrva-rūpam |
yathodaye prabhā bhāskarasya
| tena vā sarvam eva jānāti yogī, prātibhasya jñānasyotpattāv iti ||33||
El
conocimiento sobrenatural (tāraka) denominado prātibha asiste al yogui y constituye la primera fase del
conocimiento nacido del discernimiento —como el resplandor del sol que anuncia el alba. A partir de él, el
yogui lo comprende todo, es decir, a partir del surgimiento de este
conocimiento.
—Existen dos palabras en sánscrito que son traducibles por
intuición que son prātibhā y prajñā. No obstante es difícil captar la diferencia de
significado y sus matices entre ambas pero podría pensarse que cuando el autor
de los Yogasūtras la emplea quiere recoger algún matiz que se escapa.
Sobre este aspecto, Rukmani dice a pie de página lo siguiente: “La pregunta es si prātibhā aquí
significa una percepción intuitiva sin la intervención de razonamiento u
observación deliberativa. Bhikṣu parece favorecer la idea de que prātibhā es
una iluminación espontánea o intuición que puede surgir sin ayuda alguna de
instrucción o deliberación. Parece estar de acuerdo con la interpretación de
Vyāsa de que es como tāraka. Pero Miśra utiliza la palabra ūha para
describir prātibhā la cual implica razonamiento o deliberación y la
aleja de dicha iluminación repentina o intuición que parece ser el significado
general en este contexto” (García Buendía, Emilio “El yoga como
sistema filosófico”, págs. 394-395).
—Básicamente,
la palabra sarvam quiere decir todos. Por ello, la posibilidad de que se refiera a
todos los vibhūtis del tipo de adquisición de conocimiento, incluso los que se
mencionarán más adelante, puede incluirse en este término. Sin embargo, dada la
posición en que se encuentra este sūtra, la interpretación lógica parece que es “todos los precedentes”. Resulta
relevante que la mayoría de los vibhūtis mencionados anteriormente son
más del tipo de adquisición de conocimiento, aunque podrían utilizarse también
como poderes. Los vibhūtis que se van a tratar a continuación son más de la naturaleza de
poderes y pueden utilizarse directamente para algún logro material o, de forma
más significativa, con objetivos espirituales (Karambelkar, Dr. P.V. “Pātañjala Yoga Sūtra”, pag.
434-435).
Bhoja — Rāja-Mārtanda (1018-1060)
||3.33||
nimittānapēkṣaṅ manōmātrajanyamavisaṅvādakaṅ drāgutpadyamānaṅ jñānaṅ pratibhā. tasyāṅ saṅyamē kriyamāṇē
prātibhaṅ vivēkakhyātēḥ
pūrvabhāti tārakaṅ
jñānamudēti. yathā -- udēṣyati savitari pūrvaṅ prabhā prādurbhavati
tadvadvivēkakhyātēḥ pūrvaṅ tārakaṅ
sarvaviṣayaṅ jñānamutpadyatē.
tasminsati saṅyamāntarānapēkṣaḥ
sarvaṅ jānātītyarthaḥ.
El
conocimiento instantáneo (prātibhā) es aquél conocimiento que carece de causa, nace
solo de la mente, está exento de contradicción y surge súbitamente. Al
practicar el saṃyama sobre ello aparece este conocimiento liberador (tāraka), que es inmediatamente anterior a la lucidez del discernimiento (viveka-khyāti). Tal como antes de que salga el sol se hace presente, previamente,
una claridad, así también, antes de la manifestación de la lucidez del
discernimiento, se hace presente este conocimiento liberador que abarca a todos
los objetos. Siendo esto así, independientemente del uso de cualquier otro saṃyama, se conoce todo. Este es el sentido.
Śaṅkara — Yoga-Bhāṣya-Vivaraṇa (s. VIII-XIV?)
Este
conocimiento surge espontáneamente en el yogui cuando efectúa saṃyama en el sí mismo (ātman), o se encuentra totalmente entregado al Ser
Supremo (īśvara).
© Yogadarshana – Yoga y Meditación